Po co chłodzimy procesor?
Pierwsze procesory komputerowe nie wymagały dodatkowego chłodzenia. Pecety obywały się bez niego mniej więcej do układów Intel 80386 (rok 1986). Nowsze procesory nie mogą pracować bez dodatkowego chłodzenia w postaci radiatora z wentylatorem. Prąd o bardzo dużych częstotliwościach przepływający przez tranzystory procesora sprawia, że bardzo szybko i mocno się on nagrzewa. Przekroczenie temperatury granicznej procesora (zazwyczaj 80-90 stopni) może sprawić, że ulegnie on uszkodzeniu. Aby więc temu zapobiec, stosuje się odpowiednie układy chłodzące.
Jak zbudowany jest zestaw chłodzący.
Typowy zestaw chłodzący składa się z radiatora, czyli metalowego bloku dobrze przewodzącego ciepło o dużej powierzchni, który ma za zadanie odprowadzenie ciepła do otoczenia. Radiator ma zwykle postać żeber najczęściej wykonanych z aluminium. Powierzchnia, która bezpośrednio styka się z procesorem, nazywana jest rdzeniem radiatora. Do jej wykonania używa się zwykle miedzi jako metalu o lepszym przewodzeniu ciepła niż aluminium. Aby zapewnić szybsze odprowadzanie ciepła z powierzchni procesora do radiatora, często radiator łączy się z rdzeniem za pomocą kilku, najczęściej miedzianych rurek cieplnych. Żeby wymusić obieg powietrza i zwiększyć efektywność chłodzenia, na radiatorze montowany jest wentylator. Zasilany jest on ze specjalnego gniazda znajdującego się na płycie głównej.
Jakie chłodzenie wybrać?
W większości wypadków (jeśli nie podkręcamy procesora) wystarczające jest chłodzenie, które kupimy razem z procesorem. Takie radiatory zazwyczaj montowane są w fabrycznych zestawach komputerowych. Jeśli podkręcamy procesor, firmowe chłodzenie może nie być wystarczające. W takim wypadku warto je wymienić na bardziej efektywne. Innym powodem, który może skłonić nas do wymiany zestawu chłodzącego, jest chęć wyciszenia komputera. Zestawy chłodzące z dużymi radiatorami i niskoobrotowymi wentylatorami wytwarzają mniejszy hałas. Chłodzenie musimy wymienić również wtedy, jeśli aktualnie zamontowany wentylator nie jest już w pełni sprawny (stał się głośny, nie zawsze się uruchamia) lub w ogóle przestał działać.
Na co zwracać uwagę, wybierając chłodzenie?
Kupując nowy zestaw chłodzący, należy sprawdzić, czy będzie pasował do gniazda procesora. Odpowiednie oznaczenia znajdziemy na pudełku. Dobrze również zwrócić uwagę na sposób montażu nowego chłodzenia. Powinniśmy wybrać taki zestaw, którego montaż nie jest zbyt trudny. O stopniu skomplikowania montażu najłatwiej zorientujemy się, oglądając zawartość zestawu. Jeśli w jego skład, oprócz samego radiatora z wentylatorem, wchodzi dużo dodatkowych elementów (płytki, blaszki, śruby, kołki) można spodziewać się, że zainstalowanie takiego chłodzenia będzie trudne. Przy wyborze chłodzenia pod uwagę należy też wziąć rozmiary. Niemiłą niespodzianką byłoby, gdyby nasz nowy zestaw chłodzący nie zmieścił się w obudowie.